Kamyk z nacięciami sprzed 10 000 lat jest najstarszym kalendarzem księżycowym?

20 września 2019, 05:57

Kamyk ze znakami z górnego paleolitu, znaleziony w położonym na południe od Rzymu mieście Velletri, może być najstarszym znanym kalendarzem księżycowym. Tak przynajmniej uważają autorzy artykułu A new notational artifact from the Upper Paleolithic? Technological and traceological analysis of a pebble decorated with notches found on Monte Alto, który został opublikowany w Journal of Archeologiczal Science: Reports.



Fragmenty czaszki zdradzają jak żył i umarł niedźwiedź wykorzystywany na rzymskiej arenie

8 września 2025, 11:20

Wykorzystywanie zwierząt w celach rozrywkowych sięga niepamiętnych czasów i trwa do dzisiaj czy to w postaci rodeo, corridy czy gonitw z bykami. Wiąże się często z okrucieństwem, zadawaniem ran i zabijaniem zwierząt. Najbardziej znanym przykładem takich zachowań jest wykorzystywanie zwierząt do walk czy egzekucji na rzymskich arenach.


Podział pracy ze względu na płeć. Nowe dowody potwierdzają, że istniał już u zarania neolitu

15 kwietnia 2021, 08:09

Badania neolitycznych narzędzi przyniosły kolejne dowody na to, że już na początku neolitu istniał podział pracy ze względu na płeć. Do takich wniosków doszła Alba Masclans z hiszpańskiej CSIS (Consejo Superior de Investigationes Ciencificas – Wyższa Rada Badań Naukowych) i jej koledzy, którzy przeanalizowali ponad 400 narzędzi z tamtego okresu.


Niespodziewane odkrycie w pracowni alchemicznej Tycho Brahe

25 lipca 2024, 09:07

Tycho Brahe jest znany przede wszystkim ze swojego wkładu w rozwój astronomii. Był ostatnim wielkim astronomem sprzed czasów wynalezienia teleskopu. Zajmował się też, jak wielu naukowców w jego czasach, alchemią. Alchemicy trzymali swoje receptury w tajemnicy i Brahe nie był tutaj wyjątkiem. Dlatego też niewiele wiemy o tym, czym się zajmował. Naukowcy z Uniwersytetu Południowej Danii przeanalizowali właśnie pozostałości z jego laboratorium i dokonali niespodziewanego odkrycia.


Czysta energia będzie czystsza? Nowa technologia pozyskiwania litu ma oszczędzać środowisko

20 sierpnia 2024, 08:25

Lit to kluczowy element przejścia na czystą energię. Wykorzystywany jest przede wszystkim do produkcji akumulatorów samochodowych oraz systemów przechowywania energii ze słońca i wiatru. Jednak obecnie wykorzystywane technologie pozyskiwania litu znacząco zanieczyszczają środowisko naturalne. Australijski Monash University poinformował właśnie o udanych testach pozyskiwania wodorotlenku litu bez użycia wody, środków chemicznych i przy minimalnym zużyciu energii.


Mała skamieniałość, duże odkrycie

14 października 2011, 17:44

W Muzeum Historii Naturalnej w Londynie znaleziono małą skamieniałość. Naukowcy z Uniwersytetów w Portsmouth i Leicester stwierdzili, że w zamierzchłej przeszłości stanowiła ona część olbrzymiego zębatego pterozaura. Dzięki temu odkryciu podniesiono górną granicę rozmiarów tych latających gadów.


Kolejne badania wskazują, że mamy niewłaściwe modele kosmologiczne

9 września 2020, 09:45

Kosmologowie od dawna mają problem z jedną z podstawowych wartości opisujących wszechświat – tempem jego rozszerzania się. Różne pomiary przynoszą bowiem różne wartości. Teraz coraz wyraźniej widać kolejne pęknięcie w standardowym modelu kosmologicznym. Niedawno grupa naukowców wykazała, że wszechświat jest niespodziewanie rzadki.


Metabolizm robotów – maszyny zyskają możliwość samodzielnej naprawy i replikacji

21 lipca 2025, 10:16

Roboty przeszły długą drogę. Od maszyn wykonujących serię z góry zaprogramowanych ruchów, po urządzenia uczące się, analizujące środowisko i samodzielnie podejmujące decyzje. O ile więc potrafią rozwijać swoją część logiczną, to element fizyczny pozostaje niezmienny. Robot to zamknięty system. Nie jest zdolny do naprawy czy dostosowania się do środowiska. Tymczasem prawdziwa autonomia robotów oznacza, że muszą one nie tylko samodzielnie myśleć, ale być w stanie podtrzymać swoje istnienie, mówi Philippe Martin Wyder.


Bliżej wyleczenia cukrzycy typu 2.

4 kwietnia 2014, 06:03

Odnaleziono zaginiony element na drodze ku poznaniu mechanizmu powstawania cukrzycy typu 2. Okazał się nim hormon kisspeptyna 1 (K1), o którym wiemy, że reguluje dojrzewanie i płodność. Naukowcy z Uniwersytetu Johnsa Hopkinsa stwierdzili, iż spowalnia on też produkcję insuliny, co napędza rozwój cukrzycy typu 2.


Drapieżniki z dawnego Śląska pod lupą paleozoologa z Uniwersytetu Wrocławskiego

21 września 2020, 11:30

Dziesiątki tysięcy lat temu na terenie Sudetów i otaczających je równin śląskich, czeskich i morawskich żyły wielkie stada zwierząt kopytnych. O te zasoby konkurowały niewielkie wilki, potężne likaony i silne cyjony. Ten dawny zwierzęcy krajobraz zbadał zespół naukowców z Uniwersytetu Wrocławskiego.


Zostań Patronem

Od 2006 roku popularyzujemy naukę. Chcemy się rozwijać i dostarczać naszym Czytelnikom jeszcze więcej atrakcyjnych treści wysokiej jakości. Dlatego postanowiliśmy poprosić o wsparcie. Zostań naszym Patronem i pomóż nam rozwijać KopalnięWiedzy.

Patronite

Patroni KopalniWiedzy